Áp dụng cho các doanh nghiệp có quy trình sản xuất sử dụng cùng loại nguyên vật liệu chính và tạo ra nhiều sản phẩm/nhóm sản phẩm khác nhau. Trong đó, đối tượng tập hợp chi phí là toàn bộ quy trình công nghệ và đối tượng tính giá thành là từng sản phẩm/nhóm sản phẩm hoàn thành. Ví dụ: doanh nghiệp sản xuất các mặt hàng như sản xuất đá các loại, gạch các loại,...
2. Hướng dẫn trên phần mềm
Đối với các doanh nghiệp áp dụng theo TT133, việc tính giá thành theo Phương pháp hệ số, tỷ lệ được thực hiện theo các bước sau:
1. Vào Danh mục\Đối tượng tập hợp chi phí, nhấn Thêm.
2. Chọn loại đối tượng tập hợp chi phí là Phân xưởng.
3. Khai báo thông tin về đối tượng THCP và chọn đối tượng tính giá thành.
4. Nhấn Cất. Lưu ý: Với phương pháp tính giá theo hệ số, tỷ lệ, mỗi đối tượng tập hợp chi phí có thể bao gồm một hoặc nhiều thành phẩm cần sản xuất ra.
1. Vào phân hệ Kho\tab Lệnh sản xuất, nhấn Thêm.
2. Khai báo lệnh sản xuất.
Chọn các thành phẩm và nhập số lượng cần sản xuất, hệ thống sẽ tự động tính ra số lượng nguyên vật liệu cần để sản xuất căn cứ vào thông tin định mức NVL đã được thiết lập ở Bước 1.
3. Nhấn Cất.
4. Nhấn Lập phiếu xuất trên lệnh sản xuất.
5 Tích chọn các thành phẩm cần xuất NVL, nhấn Đồng ý.
6. Khai báo phiếu xuất kho.
Nhập bổ sung các thông tin còn thiếu cho chứng từ xuất kho như lý do xuất, TK Nợ,...
Chọn thông tin Khoản mục CP và Đối tượng THCP trên tab Thống kê.
7. Nhấn Cất. Lưu ý:
Với nguyên vật liệu tính giá xuất kho theo phương pháp Bình quân cuối kỳ, đơn giá sẽ được hệ tự động tính sau khi thực hiện chức năng Tính giá xuất kho trên phân hệ Kho.
Với nguyên vật liệu tính giá xuất kho theo phương pháp Bình quân tức thời, Giá đích danh và Nhập trước xuất trước, đơn giá sẽ được hệ thống tự động tính sau khi chứng từ xuất kho được Ghi sổ.
Với những doanh nghiệp không quản lý lệnh sản xuất có thể bỏ qua bước này và vào phân hệ Kho để lập chứng từ xuất kho sản xuất.
Các chi phí phát sinh liên quan đến việc tính giá thành (Nợ TK 154) có thể được hạch toán trên phân hệ Quỹ, Ngân hàng hoặc Tổng hợp.
Lưu ý:
Khi thực hiện tính giá thành theo TT133, bắt buộc phải chọn thông tin về Khoản mục CP. Riêng thông tin về Đối tượng THCP, sẽ chọn nếu xác định được là chi phí phát sinh cho đối tượng nào và bỏ trống nếu chưa xác định được đối tượng.
Khoản mục Chi phí sử dụng máy thi công chỉ áp dụng đối với những doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng, những doanh nghiệp có lĩnh vực hoạt động khác thì không chọn khoản mục chi phí này.
1. Vào phân hệ Kho\tab Nhập, xuất kho, nhấn Thêm\Nhập kho.
2. Khai báo chứng từ nhập kho thành phẩm.
Chọn loại chứng từ là Thành phẩm sản xuất và khai báo các thông tin chi tiết.
Chọn Đối tượng THCP trên tab Thống kê.
3. Nhấn Cất. Lưu ý: Đơn giá của thành phẩm nhập kho sẽ được hệ thống cập nhật sau khi thực hiện chức năng Cập nhật giá nhập kho khi thực hiện Tính giá thành tại Bước 8.
1. Vào phân hệ Giá thành\tab Sản xuất liên tục - Hệ số, tỷ lệ, nhấn Xác định kỳ tính giá thành (hoặc nhấn Thêm).
2. Khai báo khoảng thời gian tính giá thành.
3. Nhấn Lấy dữ liệu, chương trình sẽ tự động lấy lên những đối tượng THCP có phát sinh trong thời gian thuộc kỳ tính giá thành.
4. Nhấn Cất. Lưu ý:
Một đối tượng tập hợp chi phí không thể cùng tồn tại trên các kỳ tính giá thành có thời gian trùng nhau.
Sử dụng chức năng Chọn/Loại bỏ để chọn bổ sung hoặc xóa các đối tượng THCP trên danh sách.
1. Vào menu Nghiệp vụ\Giá thành\Sản xuất liên tục hệ số, tỷ lệ\Khai báo định mức giá thành thành phẩm.
2. Nhập định mức chi phí vào các cột NVL, nhân công, khấu hao, chi phí mua ngoài, chi phí khác cho các đối tượng tính giá thành đã được khai báo cùng đối tượng tập hợp chi phí tại Bước 2.
Với các doanh nghiệp tính giá xuất kho theo phương pháp Bình quân cuối kỳ, trước khi thực hiện tính giá thành cần phải thực hiện chức năng Tính giá xuất kho trên phân hệ Kho. Sau đó, thực hiện tính giá thành theo hướng dẫn sau:
1. Vào phân hệ Giá thành\tab Sản xuất liên tục - Hệ số, tỷ lệ, nhấn Tính giá thành.
2. Chọn kỳ tính giá thành và nhấn Đồng ý.
3. Thực hiện tính giá thành theo 4 bước sau:
Bước 1: Phân bổ chi phí chung
Chương trình sẽ tổng hợp các chứng từ xuất kho NVL, hạch toán chi phí lương, chi phí sản xuất chung có hạch toán Nợ TK 154, chọn Khoản mục CP nhưng chưa chọn Đối tượng THCP để thực hiện việc phân bổ:
1. Nhập tỷ lệ phân bổ và lựa chọn 1 trong 4 tiêu thức phân bổ: Nguyên vật liệu trực tiếp, Nhân công trực tiếp, Chi phí trực tiếp và Định mức.
2. Nhấn Phân bổ, chương trình sẽ tự động phân bổ chi phí của từng khoản mục chi phí trên tab Xác định chi phí phân bổ cho các đối tượng THCP trên tab Kết quả phân bổ theo tiêu thức phân bổ đã chọn.
Lưu ý:
Có thể kiểm tra danh sách chứng được tổng hợp để phân bổ chi phí chung bằng cách sử dụng chức năng Xem tại cột Chi tiết chứng từ trên tab Xác định chi phí phân bổ.
Để phân bổ được chi phí chung theo Định mức, cần khai báo định mức chi phí cho từng đối tượng THCPtrên menu Nghiệp vụ\Giá thành\Sản xuất liên tục - giản đơn\Khai báo định mức phân bổ chi phí theo đối tượng THCP.
Sau khi tính giá thành xong, có thể kiểm tra thông tin chi phí chung được phân bổ trên tab Bảng phân bổ chi phí chung của màn hình danh sách kỳ tính giá thành.
3. Nhấn Tiếp theo để chuyển sang bước Đánh giá dở dang.
Bước 2: Đánh giá dở dang
Lưu ý: Để tính được chi phí cho các sản phẩm dở dang cuối kỳ theo từng yếu tố chi phí, cần phải chuẩn bị các đầu vào sau:
Nhập chi phí dở dang đầu kỳ (nếu có) của các đối tượng tập hợp chi phí trên menu Nghiệp vụ\Nhập số dư ban đầu.
Hạch toán các chứng từ liên quan đến tài khoản 621, 622 và 627 chi tiết theo từng đối tượng tập hợp chi phí trên phân hệ Quỹ, Ngân hàng, Tổng hợp.
Cuối kỳ, kế toán xác định giá trị dở dang cho các thành phẩm theo từng đối tượng tập hợp chi phí như sau:
1. Lựa chọn tiêu thức đánh giá dở dang:
Sản phẩm hoàn thành tương đương: với phương pháp này chi phí cho sản phẩm dở cuối kỳ sẽ bao gồm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp và các chi phí sản xuất khác.
Theo nguyên vật liệu trực tiếp: với phương pháp này chi phí dở dang cuối kỳ chỉ gồm nguyên vật liệu trực tiếp, các chi phí khác được tính hết vào giá thành thành phẩm trong kỳ.
Định mức: với phương pháp này chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung của sản phẩm dở dang được xác định căn cứ vào mức độ hoàn thành của sản phẩm dở dang và định mức chi phí của nó.
2. Nhập số lượng thành phẩm dở dang và tỷ lệ hoàn thành của các thành phẩm dở dang đó.
3. Nhấn Tính chi phí dở dang, chương trình sẽ tự động tính ra chi phí dở dang cho từng đối tượng THCP trên tab Kết quả chi phí dở dang cuối kỳ.
Lưu ý:
Để đánh giá được chi phí dở dang cuối kỳ theo Định mức, kế toán cần vào menu Nghiệp vụ\Giá thành\Sản xuất liên tục giản đơn\Khai báo định mức giá thành thành phẩm để khai báo định mức chi phí cho từng thành phẩm.
4. Nhấn Tính giá thành để chuyển sang bước Xác định tỷ lệ phân bổ.
Bước 3: Xác định tỷ lệ phân bổ
Áp dụng trong trường hợp đối tượng tập hợp chi phí gồm nhiều thành phẩm cần sản xuất:
1. Lựa chọn phương thức phân bổ.
2. Nhấn Tính tỷ lệ phân bổ, chương trình sẽ tự động tính tỷ lệ phân bổ cho từng thành phẩm thuộc đối tượng tính giá thành.
Lưu ý:
Nếu lựa chọn phương pháp phân bổ là Hệ số, sau khi thực hiện Tính tỷ lệ phân bổ, chương trình sẽ chọn thành phẩm có số lượng lớn nhất trong kỳ tính giá thành làm Thành phẩm chuẩn và mặc định hệ số là 1. => Trường hợp muốn thay đổi thông tin về Thành phẩm chuẩn, kế toán phải thực hiện lại chức năng Tính tỷ lệ phân bổ để hệ thống tự động tính lại tỷ lệ phân bổ giữa các thành phẩm.
Sau khi tính giá thành xong, có thể kiểm tra tỷ lệ phân bổ cho kỳ tính giá thành trên tab Bảng xác định tỷ lệ phân bổ giá thành của màn hình danh sách kỳ tính giá thành.
3. Nhấn Tính giá thành để chuyển sang bước Tính giá thành.
Bước 4: Tính giá thành
Chương trình tự động tính ra giá thành cho từng đối tượng THCP.
Sau khi thực hiện tính giá thành xong, nếu chọn:
Cập nhật giá nhập kho, chương trình sẽ cập nhật giá thành vừa tính được vào chứng từ nhập kho thành phẩm ở Bước 5.
Cập nhật giá xuất kho, chương trình sẽ tính ra giá cho các thành phẩm khi xuất kho.
4. Nhấn Cất. Lưu ý:
Sau khi tính giá thành xong, có thể kiểm tra lại giá thành của từng thành phẩm trên tab Bảng tính giá thành của màn hình danh sách kỳ tính giá thành.
Trường hợp muốn kiểm tra lại các khoản chi phí trực tiếp, phục vụ cho việc tính giá thành hoặc các khoản chi phí làm giảm giá thành của thành phẩm, kế toán nhấn chuột phải tại màn hình danh sách kỳ tính giá thành và chọn chức năng Tập hợp chi phí trực tiếp hoặc Tập hợp khoản giảm giá thành.
